རྒྱ་གར
ཨིན་ཌི་ཡ། (རྒྱ་གར) འམ་རྒྱ་གར་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ནི་ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡའི་རང་དབང་དམངས་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན། རྒྱ་གར་འདི་ ས་ཆའི་ཆགས་ཚུལ་གྱི་ཐོག་ལས་ འཛམ་གླིང་ནང་ རྒྱལ་ཁབ་སྦོམ་ཤོས་༧ པ་ཨིནམ་མ་ཚད་ མི་རློབས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ དམངས་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་པ་དང་ སྦོམ་ཤོས་ཅིག་ཨིན། ལྷོ་ཕྱོགས་ལུ་ རྒྱ་གར་རྒྱ་མཚོ་དང་ ནུབ་ཕྱོགས་ལུ་ ཨ་ར་བི་ཡན་མཚོ་ དེ་ལས་ ཤར་ཕྱོགས་ལུ་ བེང་གཱལ་མཚོ་ཁུག་ཚུ་གིས་ བསྐོར་ར་རྐྱབ་སྟེ་ཡོད་མི་ རྒྱ་གར་གྱི་མཚོ་མཐའ་ཡོངས་བསྡོམས་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་༧༥༡༧ ༼མའིལ་༤༦༧༡༽ ཡོདཔ་ཨིན། ནུབ་ཁ་ཐུག་ལུ་ པ་ཀིསི་ཏཱན་དང་ བྱང་ཤར་ཁ་ཐུག་ལུ་ རྒྱ་ནག ནེ་པཱལ་ འབྲུག་དང་ ཤར་ཁ་ཐུག་ལུ་ བང་ལ་དེཤ་དང་ མ་ཡཱན་མར་ཚུ་དང་ ས་མཚམས་ཡོདཔ་ཨིན། ཤྲི་ལངྐ་དང་མཱལ་ཌིབསི་ དེ་ལས་ ཨིན་ཌོ་ནེ་ཤི་ཡ་དང་ ཐའི་ལེནཌ་ཚུ་ རྒྱ་གར་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ཨིན་པས། རྒྱ་གར་གླིང་ཕྲན་འདི་ ཧིན་དུའི་ཡར་ཐོན་གནས་སྟངས་དང་ བྱུང་རབས་ཅན་གྱི་ཚོང་འབྲེལ་གྱི་ལམ་དང་ རྒྱལ་ཁམས་སྦོམ་ལེ་ཤ་ཅིག་གི་རྒྱབ་ཁུངས་ཨིནམ་ལས་ དཔལ་འབྱོར་དང་ལམ་སྲོལ་གྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རིངམོ་གི་དོན་ལུ་ ཡོངས་གྲགས་ཡོདཔ་ཨིན། འཛམ་གླིང་གི་ཆོས་ལུགས་གཙོ་བོ་བཞི་ ཧིན་དུའི་ཆོས་ལུགས་དང་ནང་པའི་ཆོས་ལུགས་ ཇཱའི་ཆོས་ལུགས་དང་སི་ཁི་ཆོས་ལུགས་ཚུ་ རྒྱ་གར་ལས་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན། དུས་རབས་བར་མའི་འགོ་བཙུགས་ཁམས་ཅིག་ཁར་ ཡེ་ཤུའི་ཆོས་ལུགས་དང་ ཨིསི་ལམ་ ཇིའུ་ཆོས་ལུགས་ དེ་ལས་ པར་ཤི་ཡ་ཚུ་ རྒྱ་གར་གྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་དང་ནུབ་ཕྱོགས་མཚོ་འགྲམ་ཚུ་ནང་འཛུལ་ཏེ་ རྒྱ་གར་གྱི་ཡར་ཐོན་གནས་སྟངས་བཟོ་ནུག།[2] དུས་རབས་༡༨ པའི་འགོ་བཙུགས་ཁམས་ཅིག་ཁར་ ཤར་རྒྱ་གར་གྱི་ལས་སྡེ་འདི་ རྒྱ་གར་ནང་འཛུལ་ཏེ་ རིམ་གྱིས་སྦེ་ རྒྱ་གར་གྱི་ས་ཁོངས་ཚུ་ དབང་དུ་བསྡུ་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། དུས་རབས་༡༩པའི་བར་ཁམས་ཅིག་ཁར་ རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ཆ་མཉམ་རང་ བིརི་ཊིཤ་གི་དབང་འོག་ལུ་འགྱུར་ཡོདཔ་ཨིན། མཐའ་མར་ རྒྱ་གར་འདི་ སྤྱི་ལོ་༡༩༤༧ སྤྱི་ཟླ་༨ པའི་ཚེས་༡༥ ལུ་ འཚེ་མེད་ཞི་བའི་གཟི་བརྗིད་ཅན་གྱི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ གྲུབ་འབྲས་ལུ་བརྟེན་ རང་དབང་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་སྦེ་ ཐོན་ནུག།
རྒྱལ་ས ནིའུ་ཌེ་ལི (New Delhi)།
| State | Capital | Area (km²) | Population |
|---|---|---|---|
| ཨན་དར་ར་ པར་དེ་ཤི | ཧེདྲ་བཱད་ | 275,045 | 75,727,541 |
| ཨ་རུ་ན་ཅཱལ། | ཨི་ཊ་ན་གར། | 83,743 | 1,091,117 |
| ཨ་སཱམ། | ཌིས་པུར། | 78,438 | 26,638,407 |
| བི་ཧར། | པཊ་ན། | 99,199 | 82,878,796 |
| ཆཱཏྶི་གྷར། | རཱཡེ་པུར། | 135,237 | 20,795,956 |
| གོ་བ། | པ་ཎ་ཇི། | 3,702 | 1,343,998 |
| གུཇ་རཱཏ། | གཱན་དྷཱི་ན་གར། | 196,024 | 50,596,992 |
| ཧ་རི་ཡ་ན། | ཅནྜི་གར། | 44,212 | 21,082,989 |
| ཧི་མཱ་ཅལ་པྲདེཤ | སིམ་ལ། | 55,673 | 6,077,248 |
| ཇམ་མུ་དང་ཀསྨིར། | ཤྲི་ན་གར། | 100,569 | 10,069,917 |
| ཇར་ཁན་ཌ྄ | རན་ཅི། | 74,677 | 26,909,428 |
| ཀཱརནཱ་ཊཀ | བེངྒ་ལོར། | 191,791 | 52,733,958 |
| ཀེར་ལ། | ཏིརུ་ཝ་ནྲན་ཐ་པུ་རམ། | 38,864 | 34,630,192 |
| མ་དྱཱ། པྲ་དེཤ | བྷོ་པཱལ། | 308,209 | 60,385,118 |
| མ་ཧཱ་རཱཥྲ་ཏྲ། | མུམ་བཻ། | 307,713 | 96,752,247 |
| མ་ཎི་པུར། | ཨིམ་ཕཱལ། | 22,327 | 2,388,634 |
| མེ་གྷཱ་ལ་ཡ། | ཤི་ལོང་། | 22,429 | 2,306,069 |
| མི་ཛོ་རམ། | ཨཡི་ཛི་ཝལ། | 21,081 | 891,058 |
| ནཱ་གཱ་ལནྜ། | ཀོ་ཧི་མ། | 16,579 | 1,988,636 |
| ཨོ་རི་ས། | བུབ་ནེ་ཤི་ཝར། | 155,782 | 36,706,920 |
| པན་ཇཱབ། | ཅནྜི་གར། | 50,362 | 24,289,296 |
| རཱ་ཇ་སྠཱན། | ཇེཡ་པུར། | 342,239 | 56,473,122 |
| འབྲས་ལྗོངས། (སི་ཀིམ།) | སྒང་ཏོག | 7,096 | 540,493 |
| ཏ་མིལ་ནཱཌུ། | ཅི་ཎཡེ། | 130,058 | 62,110,839 |
| ཏྲི་པུ་ར། | ཨ་གར་ཏ་ལ། | 10,486 | 3,191,168 |
| ཨུཏྟ་རཱན་ཅལ | དེ་ར་དཱུན། | 63,157 | 8,479,562 |
| ཨུ་ཏྟར་པྲདེཤ | ལག་ནོ། | 231,256 | 166,052,859 |
| ནུབ་བངྒལ། | ཀ་ལི་ཀ་ཏ། | 88,752 | 80,221,171 |
| ཨནྡ་མན་དང་ནི་ཀོ་བར་གླིང་ཕྲན། | པོརྚ་བིལེར། | 8,249 | 356,265 |
| ཅན་ཌི་གར། | ཅནྜི་གར། | 114 | 900,914 |
| དཱ་དྲ་དང་ན་གར་ཧ་ཝེལི། | སིལ་ཝ་ས། | 491 | 153,000 |
| དྷ་མན་དང་དིའུ། | དྷ་མན། | 112 | 158,059 |
| དིལླི། | དིལླི། | 1,483 | 13,782,976 |
| ལཀྵ་དྭིབ། | ཀར་ཝཱར་ཏི། | 32 | 60,595 |
| པོན་ཌི་ཅ་རི། | པོན་ཌི་ཅ་རི། | 492 | 973,829 |
| ཇ་པཱན་ | རྒྱ་ནག | སོག་པོ་ | ཏའི་ཝཱན་ | ཀམ་བོ་ཌི་ཡ་ | མེ་མར་ | ཐཱའི་ལེནཌ་ | ཝི་ཡཏ་ནམ | ལྷོ་ཀོ་རི་ཡ་ | བྱང་ཀོ་རི་ཡ་ | འབྲུག་ཡུལ་ | རྒྱ་གར་ | ཤྲཱྀ་ལངཀ་ | བལ་ཡུལ་ | བངྒ་ལ་དེཤ་ | མ་ལེ་ཤི་ཡ་ | ཨཕ་ག་ནིསི་ཏཱན་ | ཨི་རཱན་ | ལེ་བཱ་ནཱོན་ | ཨིཛ་རཱེལ་ | ཀུ་ཝེཊ་ | ཡུ་ནའི་ཊེཊ་ཨ་རབ་ཨེ་མི་རེཊསི་ | ཨུཛ་བེ་ཀིསི་ཏཱན་ | ཏ་ཇག་ཀིསི་ཏཱན་ | ཀ་ཏར་ | བཧ་རེན་ | སའུ་དི་ཨེ་ར་སྦི་ཡ་ |
|
སྤྱི་མཐོང་གཏོར་མ་འབྲེལ་ལམ་འཚོལ་ཡོད། འདི་ནི་ཤོག་ངོས་བསྐྱར་བྱས་པ་ཚུ་དབྱེ་བ། |
- ↑ Tibetan Dara is one of the two hills (dara in local language)(the other being Deolo Hill) connected by a ridge on which the town of Kalimpong stands. The hill is 1,372 metres (4,501 feet) above mean sea level and is located south west of the town. The hill commands a panoramic view overlooking the town of Kalimpong, the snow clad Himalayan ranges of West Sikkim, the Teesta River and its valleys and the Jelepla Pass in the distance. A golf course is also present just off the summit.