རྒྱལ་ཡོངས་རྗེས་དྲན་མཆོད་རྟེན། Ι National Memorial Chorten
རྒྱལ་ཡོངས་རྗེས་དྲན་མཆོད་རྟེན།[ཞུན་དག།]
ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ ནང་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་བའི་ ཆོས་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ རྒྱལ་བའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་ མང་རབས་ཅིག་བཞུགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། རྟེན་དེ་ཚུ་གི་ནང་ལས་ རྩ་ཆེ་ཤོས་དང་བྱིན་བརླབས་ གཞན་དང་མ་འདྲཝ་ཅིག་ཡོད་མི་འདི་ རྒྱལ་ས་ཐིམ་ཕུག་ཁྲོམ་ཁར་ཡོད་མི་ རྒྱལ་ཡོངས་རྗེས་དྲན་མཆོད་རྟེན་ (དགོངས་རྫོགས་མཆོད་རྟེན) འདི་ཨིན། མཆོད་རྟེན་འདི་ ཕྱིའི་བཟོ་བཀོད་མཛེས་པའི་ཁར་ རྒྱལ་བ་གོང་མའི་ལུང་བསྟན་དང་འཁྲིལ་ཏེ་བཞེངས་ཡོདཔ་དང་། ནང་གི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་གྱི་ཐད་ལས་འབད་རུང་གཞན་དང་མ་འདྲཝ་སྦེ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་མཐའ་དབུས་མེད་པའི་མི་སེར་ཚུ་གིས་ ཕྱག་མཆོད་ཕུལ་སའི་རྟེན་ ཁྱད་པར་ཅན་ཅིག་ལུ་གྱུར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན།
རྒྱལ་རབས་དང་ཆོས་འབྱུང་།[ཞུན་དག།]
དེ་ཡང་གཞུང་གྲྭ་ཚང་གིས་ བཀྲམ་སྤེལ་མཛད་མི་ཟླ་ཐོ་ (གནམ་ལོ་ཆུ་མོ་ཡོས་ལོ་༢༠༢༣ ཤོག་གྲངས་༡༨-༡༩) ནང་ལས་ “ཆུ་གླང་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་གི། །དགེ་འདུན་ཀུན་དགའ་ར་བའི་དབུས། །ཞིང་གཤེགས་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དང་། །རྒྱལ་ཡུམ་ཕུན་ཚོགས་ཆོས་སྒྲོན་གྱིས། །ཐུབ་དབང་སྣང་བརྙན་ཐོག་ཚད་དང་། །དེ་བཞིན་ལུང་བསྟན་ཟམ་པའི་མགོར། །བཀའ་དགོངས་ཕུར་གསུམ་ཡེ་ཤེས་ལྷ། །ཡོངས་རྫོགས་མཆོད་རྟེན་བཞེངས་ནས་ལོ།།” ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་ རང་ལུགས་གནམ་ལོ་ཆུ་མོ་གླང་ལོའམ་ སྤྱི་ལོ་༡༩༧༣ ལུ་གསར་བཞེངས་མཛད་ཡོདཔ་སྦེ་ འཁོད་དེ་ཡོད་རུང་། བཞེངས་ནིའི་ལཱ་འགོ་འདི་ གྲུབ་དབང་བསོད་ནམས་བཟང་པོའི་ མཛད་རྣམ་བྱིན་རླབས་འོ་མའི་ཆུ་རྒྱུན་ (གནམ་ལོ་མེད་༢༠༡༤ ཤོག་གྲངས་༡༧༢) ལས་ “རབ་བྱུང་༡༦ པའི་ཆུ་ཕོ་བྱི་ལོའི་ཧོར་ཟླ་༨ པའི་ཚེས་༣ ཉི་མ་ མེ་བཞིའི་འགྲུབ་སྦྱོར་དང་ལྡན་པའི་དུས་ཚེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། སྤྱི་ལོ་༡༩༧༢ ཟླ་༩ པའི་ཚེས་༡༠ སྔ་དྲོའི་ཆ་ལ་ས་བསླང་བ། དབང་དུ་བྱ་བ། སྦྱང་བ། བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ། བསྲུང་བ། བཟུང་བ་ལ་སོགས་སྔོན་དུ་འགྲོ་དགོས་པའི་ས་ཆོག་རྣམས་མཛད་ནས་ རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྒོ་འཕར་ཕྱེས་ཏེ་ ལས་འགོ་བཙུགས་གནང་བ་ན” ཟེར་སྤྱི་ལོ་༡༩༧༢ དབྱིན་ཟླ་༩ པ་ལས་འགོ་བཙུགས་གནང་ཞིན་ན་ སྤྱི་ལོ་༡༩༧༤ ལུ་ཡོངས་རྫོགས་སྦེ་གྲུབ་སྟེ་ བཀྲ་ཤིས་རབ་གནས་ཚུ་ཡང་ རྒྱས་ཤིང་རྒྱསཔ་སྦེ་གནང་ཡོདཔ་སྦེ་འཁོད་དེ་ཡོདཔ་ལས་ རྒྱལ་རབས་དང་ཆོས་འབྱུང་ཚུ་ནང་ མཆོད་རྟེན་བཞེངས་པའི་ལོ་ཡོངས་གྲགས་འདི་ སྤྱི་ལོ་༡༩༧༤ འདི་ཚུད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན།
དམིགས་ཡུལ།[ཞུན་དག།]
རྒྱལ་ཡོངས་རྗེས་དྲན་མཆོད་རྟེན་ཆེན་མོ་འདི་ བཞེངས་གནང་དགོ་པའི་དམིགས་ཡུལ་ཡང་ རིན་པོ་ཆེ་རྒྱལ་དབང་ཉི་མའི་མཛད་རྣམ་ དད་པའི་ས་བོན་ (གནམ་ལོ་མེད་ སྤྱི་ལོ་༢༠༡༤ ཤོག་གྲངས་༩༡-༩༥) ལྟར་དུ་འབད་བ་ཅིན་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པའི་ཐུགས་དགོངས་ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་རང་དབང་གི་ཐོག་ལས་ ནད་ཡམས་མུ་གེ་མེད་པར་ བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་དཔལ་ལུ་གནས་ནིའི་དོན་ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བཞི་ལུ་མཆོད་རྟེན་སྦོམ་བཞི་དང་ དབུས་ལུ་ཕྱི་བྱང་ཆུབ་མཆོད་རྟེན་དང་ ནང་རིགས་གསུམ་མགོན་པོའི་ལྷ་ཁང་འབད་མི་ཅིག་ བཞེངས་ནིའི་ཐུགས་བཞེད་གནང་སྟེ་ སེམས་རྟོགས་ཁ་རིག་གཞུང་སློབ་གྲྭའི་དབུ་འཛིན་ རིན་པོ་ཆེ་རྒྱལ་དབང་ཉི་མ་ལུ་ བསྟུན་གྲོས་མཛདཔ་ད། རིན་པོ་ཆེ་གིས་ དེའི་སྐོར་ལས་སྐྱབས་རྗེ་བདུད་འཇོམས་རིན་པོ་ཆེ་ལུ་ ཞུ་བ་ཅིན་དྲག་པའི་སྐོར་ལས་ཞུ་ཞིན་ན ་ཁོ་ར་དོན་རྐང་བཙུགས་སྦེ་ ཀ་ལི་སྤུངས་ལུ་བྱོན་སྦེ་ ལོ་རྒྱུས་ཚུ་ཞུཝ་ད་བདུད་འཇོམས་རིན་པོ་ཆེ་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བཞི་ལུ་ མཆོད་རྟེན་སྦོམ་བཞི་བཞེངས་མ་ཚུགས་རུང་ རྒྱལ་ས་ཐིམ་ཕུག་དང་ ཕུན་ཚོགས་གླིང་གང་རུང་ཅིག་ནང་ ཕྱི་བདུད་འདུལ་གཡུལ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་དང་ ནང་བཀའ་དགོངས་ཕུར་གསུམ་གྱི་ལྷ་ཁང་ཅིག་ བཞེངས་གནང་ཚུགས་པ་ཅིན་ དུས་ངན་གྱི་འཚུབས་ཆ་ག་ར་ཞི་ཞིན་ན་ བདེ་སྐྱིད་དང་ལྡན་ནི་ཨིན་པའི་ལུང་བསྟན་ཚུ་གནངམ་བཞིན་དུ་ མི་དབང་མཆོག་ལུ་ཞུཝ་ད་མི་དབང་མཆོག་གིས་ཡང་ ཞལ་བཞེས་མཛད་ཡོད་རུང་ ཡུན་མ་རིངམོ་ཅིག་ལས་ མི་དབང་མཆོག་སྙུང་གཞི་ཟུན་ཆིཔ་ལས་ ཞལ་ཆེམས་ནང་ཁོ་རའི་མ་ཡུམ་ཕུན་ཚོགས་ཆོས་སྒྲོན་གྱིས་ དབུ་འདྲེན་ཐོག་ལུ་བཞེངས་དགོཔ་སྦེ་ གསུངས་ཡོདཔ་བཞིན་དུ། རྒྱལ་ཡུམ་མཆོག་གིས་ ཐུགས་ཁུར་བཞེས་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐུ་རིམ་དང་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པའི་རྗེས་དྲན་ལུ་དམིགས་ཏེ་ བཞེངས་ཞིན་ན་མཚན་ཡང་ དགོངས་རྫོགས་མཆོད་རྟེན་ནམ་ རྒྱལ་ཡོངས་རྗེས་དྲན་མཆོད་རྟེན་ཟེར་ གསོལ་གནང་ནུག་ ཟེར་བཀོད་དེ་འདུག།
མཆོད་རྟེན་འདི་ཕྱི་ལྟར་དུ་ བདུད་འདུལ་བྱང་ཆུབ་མཆོད་རྟེན་གྱི་རྣམ་པ་སྦེ་ ག་ནི་བ་མཛེས་ཆ་དང་ལྡནམ་སྦེ་ཡོད་པའི་ཁར་ ནང་ན་རྒྱལ་བའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྟེན་ཚུ་ཡང་ བྱིན་རླབས་ཅན་ཙང་ཙ་བཙུགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། མཆོད་རྟེན་ཐོག་ཚད་གསུམ་ཡོད་མིའི་ནང་ན་ རྟེན་གཙོ་བོ་བཀའ་དགོངས་ཕུར་གསུམ་བཞུགས་ཏེ་ཡོདཔ་དང་ དེ་ཡང་ཆོས་རྒྱལ་གྱིས་མཁོ་མཐིང་ལྷ་ཁང་གི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་སྐུ་རྒྱབ་ལས་ གཏེར་སྦེ་བཞེས་མི་བཀའ་བརྒྱད་བདེ་གཤེགས་འདུས་པ་དང་། པུ་རི་ཕུག་མོ་ཆེ་ལས་ གཏེར་སྟོན་སངས་རྒྱས་གླིང་པ་གིས་གཏེར་སྦེ་བཞེས་མི་ བླ་མ་དགོངས་འདུས། རྔ་རོལ་སྟག་རྩེ་ཤྭ་བྲག་ལས་ ཁྲག་འཐུང་བདུད་འཇོམས་གླིང་པ་མཆོག་གིས་ གཏེར་སྦེ་བཞེས་མི་ཕུར་པ་གནམ་ལྕགས་སྤུ་གྲི་རྩ་གསུམ་ཆོས་སྐྱོང་དང་བཅས་པ་ལུ་ བཀའ་དགོངས་ཕུར་གསུམ་ཟེར་ཞུཝ་ཨིན་པས།
མཆོད་རྟེན་ཐོག་གོང་མའི་ནང་ བླ་མ་དགོངས་པ་འདུས་པ་ལྷ་༡༣ དང་། བར་ཐོག་ལུ་ ཡི་དམ་བཀའ་བརྒྱད་བདེ་གཤེགས་འདུས་པ་འཁོར་༨ དང་ཡན་ལག་གི་ལྷ་ཚོགས་བཀལཝ་ད་ ཡོངས་བསྡོམས་ལྷ་༧༢༥ དང་། འོག་ཐོག་ལུ་ ཕུར་པ་གནམ་ལྕགས་སྤུ་གྲིའི་ལྷ་ཚོགས་༡༣༠ བཞུགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།
མཆོད་རྟེན་དེ་བཞེངས་པའི་སྐབས་ སྐྱབས་རྗེ་བདུད་འཇོམས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ བཟོ་བཀོད་མཛད་ཞིན་ན་ རིན་པོ་ཆེའི་བཀའ་སློབ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ གྲུབ་དབང་བསོད་ནམས་བཟང་པོ་དང་ གདུང་སྲས་ཕྲིན་ལས་ནོར་བུ་གཉིས་ཀྱིས་ འགོ་འདྲེན་འཐབ་ཞིན་ན་ཕྱི་ཁའི་ཕྱག་ལཱ་ཚུ་ ནང་སྲིད་བློན་པོ་གཏམ་ཞིང་རྒྱ་གར་གྱིས་དབུ་གཙོས་པའི་ གཞུང་གི་ཆེ་མཐོའི་དཔོན་ཁག་ཚུ་གིས་ ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གི་ཐོག་ལས་ ཕྱག་ཕྱིད་ཞུ་སྟེ་བཞེངས་ཡོདཔ་དང་། ནང་གི་གཟུངས་འབུལ་གྱི་རིགས་ཚུ་ཡང་ རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ འཇིག་རྟེན་ན་ཐོབ་པར་དཀའ་བའི་ ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་དང་རིན་པོ་ཆེའི་བྱེ་བྲག་ཚུ་ཕུལ་ཏེ་ རྟེན་དང་བརྟེན་པར་བཅས་པ་ལེགས་པར་བཞེངས་པའི་ཤུལ་ལུ་ཇི་སྐད་དུ། ཕྱི་རབས་རྟེན་གསུམ་བཞེངས་པ་རྣམས། །གྲུབ་དང་རབ་གནས་དུས་མཉམ་བྱ། །ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་ སྤྱི་ལོ་༡༩༧༤ གནམ་ལོ་ཤིང་སྟག་གི་ལོ་ལུ་ སྐྱབས་རྗེ་བདུད་འཇོམས་རིན་པོ་ཆེ་ འཇིགས་བྲལ་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་མཆོག་གདན་འདྲེན་ཞུས་ཏེ་ ཕུར་པ་གནམ་ལྕགས་སྤུ་གྲིའི་སྒོ་ལས་ སྒྲུབ་ཆེན་རྒྱས་ཤིང་རྒྱསཔ་སྦེ་བཙུགས་ཏེ་རབ་གནས་མཛད་ཞིན་ན་ མཚན་ཡང་ཟིལ་གནོན་རྣམ་རྒྱལ་གླིང་རྒྱལ་ཡོངས་རྗེས་དྲན་མཆོད་རྟེན་ནམ་ དགོངས་རྫོགས་མཆོད་རྟེན་ཟེར་གསོལ་གནང་ཡོདཔ་ལས་ བྱིན་རླབས་ཀྱི་མཚན་ཁ་གཞན་དང་མ་འདྲཝ་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།
བཞེངས་སའི་ས་གནས།[ཞུན་དག།]
མཆོད་རྟེན་བཞེངས་སའི་ས་གནས་འདི་ཡང་ རྒྱལ་ཁབ་མཐའ་དབུས་མེད་པའི་མི་སེར་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ག་ར་འཛོམས་ས་ རྒྱལ་ས་ལྟེ་བའི་ཁྲོམ་གྱི་སྦུག་ལུ་ར་འབད་ནི་འདི་གིས་ དགེ་བ་འགྲོ་ཞོར་སྡོད་ཞོར། ཟེར་སླབ་དོ་བཟུམ་ འགྱོ་ཞོར་སྡོད་ཞོར་ལུ་ཕྱག་འཚལ་བསྐོར་ར་རེ་རྐྱབ་ སྨོན་ལམ་རེ་ཡང་བཏབ་སྦེ་ འོང་དོ་ཡོདཔ་དང་། ལ་ལུ་ཅིག་ཚོང་དང་གནས་བསྐོར་འབྲེལ་བྱ། ཟེར་སླབ་དོ་བཟུམ་ མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བའི་ཞོར་ཁར་ལུས་སྦྱོང་འབད་དེ་ ཕན་སྦོམ་ར་ཐོགས་ཚུགསཔ་ཨིན་པས།
མཆོད་རྟེན་འདི་ནང་ སྐུ་མཆོད་འབུམ་སྡེའི་རིགས་ཡང་ ལོ་བསྟར་བཞིན་དུ་ རང་ཟླ་དགུ་པའི་ཚེས་ཉི་ཤུ་ལས་འགོ་བཟུང་ གནམ་གང་ཚུན་ཕུར་པའི་སྒྲུབ་ཆེན་གནང་སྲོལ་ཡོདཔ་དང་། ཧེ་མ་སྐྱབས་རྗེ་བདུད་འཇོམས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ ཕུར་པའི་སྒྲུབ་ཆེན་འགོ་བཙུགས་གནང་བའི་ཤུལ་ལུ་ རྒྱ་གར་ཀ་ལི་སྤུངས་བྱང་གསར་དགོན་པའི་བླམ་ ཀློང་གྲོལ་མཆོག་གིས་གནང་བའི་ཁར་ རྡོ་གྲུབ་ཆེན་མཆོག་གིས་ཡང་ གནང་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་གི་ཤུལ་ལས་ ཡོན་ཕུ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་གིས་དབུ་གཙོས་པའི་མཚམས་པ་དང་ སྒོམ་ཆེན་ཚུ་གིས་གནང་ཡོདཔ་དང་ ད་རེས་ནངས་པར་ གཞུང་གྲྭ་ཚང་དང་ཐ་བྲག་དགོན་པ་ དེ་ལས་བར་མཚམས་གསང་བདག་དགོན་པའི་བླ་སློབ་ཚུ་གིས་གནང་སྟེ་ ལོ་ངོ་མང་རབས་ཅིག་སོང་ཡོདཔ་ཨིན་པས། གཞན་ཡང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བསྟན་སྤྱིའི་སྐུ་རིམ་དང་ གསོན་གཤིན་གྱི་རིམ་གྲོ་དང་དགེ་རྩ་ དེ་ལས་དུས་ཆེན་ཚུ་གི་སྐབས་ལུ་ ཚོགས་འཁོར་དང་བསྐང་བཤགས་རིམ་གྲོ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ རྒྱུན་མ་ཆད་པར་གནང་དང་གནང་བཞིན་པར་ཡོདཔ་ཨིན་པས།
མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བའི་ཕན་ཡོན།[ཞུན་དག།]
སྤྱིར་བཏང་མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བའི་ཕན་ཡོན་ཡང་མདོ་ལས། མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་ན་ནི། །ཚེ་རབས་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །ལྷ་དང་ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང་། །སྲིན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པར་འགྱུར། །ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་དབང་ རྣམ་པར་སྣང་མཛད་རྒྱུད་ཀྱི་སྒྲུབ་ཐབས་ལས། མཆོད་རྟེན་རིང་བསྲེལ་དང་བཅས་པ་ལ་བསྐོར་བར་བྱའོ༔ བདག་དོན་དུ་བསྐོར་བ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བྱའོ༔ གཞན་དོན་དུ་བསྐོར་བ་འབུམ་བྱའོ༔ དེའི་ཡོན་ཏན་ནི་གངྒའི་ཀླུང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་གྱི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ༔ བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ༔ མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ལས་བསགས་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་བྱང་བར་འགྱུར་རོ༔ སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་དང་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱི་ངན་སོང་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་འགྱུར་རོ༔ ཚེ་རིང་པོར་འགྱུར་རོ༔ སྦྲུལ་གྱི་པགས་པ་བརྗེས་པ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ༔ ལུས་འདི་བོར་མ་ཐག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ༔ ཕྱིན་ཆད་མངལ་གྱི་དྲི་མས་གོས་པར་མི་འགྱུར་རོ༔ གང་དང་གང་དུ་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་དེ་དང་དེར་རྫུས་ཏེ་པདྨ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ༔ ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་དྲན་པར་འགྱུར་རོ༔ བསམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡིད་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ༔ ཟེརཝ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཡོདཔ་བཟུམ་དང་། གཞན་ཡང་མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་མདོ་དང་གསལ་རྒྱལ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ ལ་སོགས་པ་ལས་ཡང་ མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བའི་ཕན་ཡོན་འདི་ཚད་མེདཔ་སྦེ་གསུངས་ནུག།
ལྷག་པར་དུ་ ཐིམ་ཕུག་རྗེས་དྲན་མཆོད་རྟེན་འདི་ ཕྱི་མཆོད་རྟེན་དང་ནང་ལྷ་ཁང་གི་རྣམ་པ་ཅན་སྦེ་ཡོད་པའི་ཁར་ སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་གྱི་རིགས་ཚུ་ཡང་ ཅི་དང་མ་འདྲཝ་སྦེ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ འགོ་འདྲེན་འཐབ་མི་དང་ གཟུངས་ཕུལ་མི་ དེ་ལས་རབ་གནས་གནང་མི་ཚུ་ཡང་ སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་མེན་པར་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ སྨོན་ལམ་དང་ཐུགས་རྗེའི་དབང་གིས་ བསྟན་པ་དང་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་ནིའི་དོན་ལུ་ སྤྲུལ་པའི་སྐུར་བཞེངས་ཏེ་བྱོན་མི་ཙང་ཙ་ཨིནམ་ལས་ འ་ནཱི་མཆོད་རྟེན་འདི་བསྐོར་ར་རྐྱབ་ཚུགས་པ་ཅིན་ ཚེ་རབས་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ལས་བསགས་ཏེ་ཡོད་པའི་ལས་ངན་གྱི་སྡིག་སྒྲིབ་དག་སྟེ་ ཚེ་ད་ལྟོ་ཚེ་རིང་ ནད་མེད་ བདེ་སྐྱིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཁར། ཚེ་ཕྱི་མ་ཡང་གནས་སྐབས་མངོན་མཐོ་ལྷ་དང་མིའི་ལུས་བླངས་ནི་དང་ མཐར་ཐུག་གཏན་གྱི་བདེ་བ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གོ་འཕང་ འཐོབ་ཚུགས་པའི་དགོས་པ་སྦོམ་ཡོདཔ་ལས་ དད་ལྡན་སྐྱ་སེར་ཕོ་མོ་ཡོངས་ཀྱིས་ མཆོད་རྟེན་བསྐོར་ནི་ལ་སོགས་པ་ རྣམ་དཀར་དགེ་བའི་ལཱ་ལུ་བརྩོན་གནང་དགོཔ་འདི་ ག་ནི་བ་གལ་ཆེཝ་ཨིན་པས་གོ།
༼རྩོམ་ཡིག་འདི་སྲོལ་འཛིན་དང་རྫོང་ཁ་གོང་འཕེལ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཞིབ་འཚོལ་དང་ལས་རིམ་སྡེ་ཚན་གྱི་ཞལ་འདེབས།༽
Source : Department of Culture and Dzongkha Development.
རྒྱབ་རྟེན་དཔེ་ཐོ།[ཞུན་དག།]
༡༽ དྲགོས་སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ་དང་ཀུན་བཟང་ཕྲིན་ལས། (གནམ་ལོ་མེད་༢༠༡༤) རིན་པོ་ཆེ་རྒྱལ་དབང་ཉི་མའི་མཛད་རྣམ་དད་པའི་ས་བོན། འབྲུག། ཐིམ་ཕུག།
༢༽ བླམ་སྐལ་བཟང་ཆོས་འཕེལ། (གནམ་ལོ་མེད་༢༠༡༤ ) གྲུབ་དབང་བསོད་ནམས་བཟང་པོའི་མཛད་རྣམ་བྱིན་རླབས་འོ་མའི་ཆུ་རྒྱུན། འབྲུག། ཐིམ་ཕུག།
༣༽ གཞུང་གྲྭ་ཚང་། (གནམ་ལོ་ཆུ་མོ་ཡོས་ལོ་༢༠༢༣) རབ་རྒྱན་ཆུ་ཡོས་ལོའི་ཟླ་ཐོ། འབྲུག། ཐིམ་ཕུག་སྤང་རི་ཟམ་གདོང་།