དགེ་ལེགས་ཕུག་ཚ་ཆུ།
དགེ་ལེགས་ཕུག་ཚ་ཆུ་འདི་ འབྲུག་གི་ལྷོ་ཕྱོགས་རྫོང་ཁག་གསར་སྤང་རྫོང་ཁག་གི་གསེར་གཞོང་རྒེད་འོག་ནང་ལུ་ ཆགས་ཡོདཔ་ཨིན། ཚ་ཆུ་འདི་ དགེ་ལེགས་ཕུག་ཁྲོམ་ལས་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༡༥ གི་ས་ཁར་ར་ ཡོདཔ་ཨིན། ཚ་ཆུ་འདི་ ༡༩༦༢ ལུ་རྫོང་ཁག་བདག་སྐྱོང་གིས་ མི་དམངས་ལུ་སྒོ་ཕྱེས་ནུག། ཚ་ཆུ་ཚུན་ཚོན་ར་སྣུམ་འཁོར་ལམ་བཏོན་ཏེ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གཞལམ་སྒང་དང་ཀྲོང་གསར་གཞུང་ལམ་ལས་མར་ ཚ་ཆུ་ཚུན་འཁོར་ལམ་རྩི་ནག་བཏང་སྟེ་སྟབས་བདེ་ཏོག་ཏོ་བཟོ་ཡོད་རུང་ གནམ་བྱཱར་གྱི་དུས་ལུ་ ས་རུད་དང་རྡོ་ཚུ་བུད་འོང་ནི་གི་ཉེན་ཁ་སྦོམ་ཡོདཔ་ཨིན།
གནས་ཡིག་ཀུན་ཕན་སམ་སྟོན (གནམ་ལོ་མེད། ༢༠༡༣ ཤོག་གྲངས་ ༡༢༢) ནང་ལུ་ ”ནང་པའི་གསོ་རིག་འཛིན་སྐྱོང་ཞིབ་འཚོས་ལྟེ་བ་གིས་ཞིབ་འཚོལ་འབད་དེ་བཀོད་ཡོད་པའི་ འབྲུག་གི་ཚ་ཆུ་དང་སྨན་ཆུའི་རྣམ་བཤད་འཆི་མེད་བདུད་རྩིའི་རྫིང་བུའི་ནང་ དགེ་ལེགས་ཕུག་ལུ་ཡོད་པའི་ཚ་ཆུའི་རྫིང་གི་དྲོད་ཚད་འདི་ཡང་ རྫིང་དང་པ་གི་དྲོད་ཚད་ཨང་ ༣༤.༡ དང་། རྫིང་གཉིས་པ་གི་དྲོད་ཚད་ཨང་ ༣༦.༤ ། རྫིང་གསུམ་པ་གི་དྲོད་ཚད་ཨང་༣༨.༡། རྫིང་བཞི་པ་ལུ་དྲོད་ཚད་ཨང ༠༠ ཨིན་པའི་ཁུངས་བཀོད་དེ་འདུག།” ཟེར་བཀོད་ཡོདཔ་ལས་ ཚ་ཆུ་སྦང་སའི་རྫིང་བཞི་ཡོདཔ་ཨིན་པས། ཚ་ཆུ་སྦང་པར་འོང་མི་ མི་རྒན་རྒས་དང་དབང་པོ་སྐྱོན་ཅན་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ལྷན་ཐབས་ཀྱི་རྫིང་གཉིས་ གསང་སྤྱོད་དང་ རྐང་ལམ་ཚུ་ལོགས་སུ་སྦེ་བཟོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་མ་ཚད་ དེ་ཁར་འོང་མི་ཚུ་གི་ཉེན་སྲུང་གི་དོན་ལུ་ ཆུ་རྫིང་ཚུ་གུར་རྩིས་ས་གིས་བཟོ་མི་སྲབ་ལེབ་ཚུ་བཀབ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།
ཚ་ཆུ་དེ་གིས་གཟུགས་ཀྱི་པགས་ཀོའི་ནད་གཞི་ རྐང་ཚིགས་ལག་ཚིགས་ན་ནི་ ཕོ་བའི་ནད་གཞི གྲང་བ་ལས་གྱུར་པའི་ཆུ་སེར་ནད་ སྐྱ་རྦབ་ནད་ མཁལ་རྐེད་ན་མི དྲེག་དང་གྲུམ་བུ་ཚུ་ བསལ་ཚུགས་པའི་ཕན་ནུས་ཡོདཔ་ཨིན་པས། (དད་པའི་ས་བོན། ༢༠༡༥ །) དེ་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ ལོ་བསྟར་བཞིན་དུ་ མི་གྲངས་ ༤༠༠༠༠ དེ་ཅིག་གིས་ཚ་ཆུ་སྦང་པར་འོང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།
ཚ་ཆུ་འདི་བྱཱར་དགུན་མེད་པར་མི་དམངས་ལུ་སྒོ་ཕྱེས་ཏེ་བཞགཔ་ཨིནམ་ལས་ ས་གནས་ནང་སྡོད་མི་ཚུ་གིས་འཕྲལ་འཕྲལ་ར་ཚ་ཆུ་སྦང་པར་འགྱོ་་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་གཞན་ཁ་གྱི་མི་ཚུ་ཨིན་པ་ཅིན་ གནམ་དགུན་ སྤྱི་ཟླ་ ༡༠ པ་ ༡༡ པ་དང་ ༡༢ པ་ཚུ་ནང་ལུ་མང་སུ་སྦེ་འོང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཚ་ཆུ་སྦང་པར་འོང་མི་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ མི་གྲངས་ ༤༠ ཤོང་པའི་མགྱོན་ཁྱིམ་ ༣ ཡོདཔ་དང་ མི་ལ་ལུ་ཅིག་གིས་ ཚ་ཆུ་གི་ཉེ་འདབས་ལུ་གུར་ཚུ་སྤུབས་ཏེ་ཡང་སྡོདཔ་ཨིན་མས།
རྒྱབ་རྟེན་དཔེ་ཆ།
ཀུན་བཟང་འཕྲིན་ལས། (གནམ་མོ་མེད། ༢༠༡༥) དད་པའི་ས་བོན། ཐིམ་ཕུག། ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་།
ཕན་བདེ་ལེགས་བཤད་དབང་ཕྱུག། (གནམ་ལོ་མེད། ༢༠༡༣) གནས་ཡིག་ཀུན་ཕན་ལམ་སྟོན ཅ་རྙིང་འཛངན་སྐྱོང་སྡེ་ཚན། སྲོལ་འཛིན་ལས་ཁུངས། ཐིམ་ཕུག།
Heavenlybhutan.com. (n.d). Gelephu Tshachu.