དྲག་ཤོས་བསོད་ནམས་ཀུན་དགའ་གི་སྐོར།
༉ དྲག་ཤོས་བསོད་ནམས་ཀུན་དགའ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༣ སྤྱི་ཟླ་ ༦ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༦ ལུ་ བཀྲ་ཤིས་སྒང་རྫོང་ཁག་ ཤོང་ཕུ་རྒེད་འོག་དགའ་གླིང་གཡུས་ཚན་ནང་འཁྲུངས་ནུག། (Kinga)
དྲག་ཤོས་མཆོག་གིས་ འབྲུག་གི་གཙུག་ལག་སློབ་སྡེ་གི་འོག་ལུ་ཡོད་མི་ ཤེས་རབ་རྩེ་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ནང་ལས་ ཨིང་སྐད་ཀྱི་ཆོས་ཚན་ནང་གཙུག་ལག་ཤེས་ཡོན་མཐར་འཁྱོལ་ནུག། དེ་ལས་ གཙུག་ལག་གོང་མ་དང་མཁས་དབང་གྱི་ཤེས་ཡོན་འདི་ ཇ་པཱན་གྱི་ཀིའུ་ཊོ་གཙུག་ལག་སློབ་སྡེ་ནང་ལས་མཐར་འཁྱོལ་ཡོདཔ་དང་། ཀེ་ནེ་ཌ་ལུ་ཡོད་མི་ ལེསི་ཊར་བི་པིར་སཱན་ (Lester B. Pearson)མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ནང་ལས་ གཙུག་ལག་འོག་མའི་ཤེས་ཚད་སྦྱངས་གནང་ནུག།
དྲག་ཤོས་ཀྱིས་ གཞུང་གཡོག་ནང་འགོ་དང་པ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༨ ལུ་ ཤེས་རིག་ལྷན་ཁག་འོག་གི་རྩ་གཞུང་སྡེ་ཚན་ནང དཔེ་སྐྲུན་འགོ་དཔོན་སྦེ་འཛུལ་ཞུགས་མཛད་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ ལས་ ༢༠༠༣ ཚུན་ རྒྱལ་ཡོངས་གློག་བརྙན་དང་རྒྱང་མཐོང་བཀོད་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་ཡོདཔ་དང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལས་ ༢༠༠༤ ཚུན་ རྒྱལ་ཡོངས་རྒྱང་བསྒྲགས་དང་རྒྱང་མཐོང་གི་མདོ་ཆེན་བཀོད་ཚོགས་ཀྱི་མདོ་ཆེན་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་ནུག།དེ་གི་ཤུལ་ལས་ དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ་ནང་ལུ་ ཞིབ་འཚོལ་འགོ་དཔོན་གོངམ་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་ཡོདཔ་དང་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་ཡོད་མི་ སེཕེ་ད་ཅིལ་ཌེན་ (save the children)ཡིག་ཚང་ནང་ལུ་ ལས་རིམ་འགོ་དཔོན་གོངམ་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ འབྲུག་གནས་ལུགས་གསར་ཤོག་ཀྱི་བཀོད་ཁྱབ་ཞུན་དགཔ་སྦེ་ཡང་ཕྱག་ཞུ་ནུག།
དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ དམངས་གཙོའི་རིང་ལུགས་འགོ་དང་པ་འགོ་བཙུགས་པའི་སྐབས་ བཀྲ་ཤིས་སྒང་རྗོང་ཁག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་སྡེའི་འཐུས་མི་འགོ་དང་པ་སྦེ་བཙག་འཐུ་གྲུབ་ནུག། སྤྱི་ཚོགས་དང་པའི་གནས་ཡུན་གྱི་སྐབས་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་སྡེ་གི་ཁྲི་འཛིན་འོགམ་དང་ ནང་འཁོད་ཚོགས་ཆུང་གི་ཁྲི་འཛིན། དེ་ལས་ གཞུང་སྐྱོང་ལེགས་ལྡན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཁྲི་འཛིན་ཚུ་ཡང་མཛད་ཡོདཔ་ཨིན།
འབྲུག་གི་སྤྱི་ཚོགས་གཉིས་པ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལས་ ༢༠༡༧ ཚུན་གྱི་སྐབས་ལུ་ཡང་ བཀྲ་ཤིས་སྒང་རྫོང་ཁག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་སྡེའི་འཐུས་མི་ཨིནམ་དང་ ཚོགས་ཁང་གོང་མའི་ཁྲི་འཛིན་གྱི་ཕྱག་འགན་ཡང་བཞེས་ཡོདཔ་ཨིན།
གཟེངས་རྟགས།
[ཞུན་དག]- སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ སྤྱི་ཟླ་ ༥ པའི་ནང་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་སྡེའི་ཁྲི་འཛིན་སྦེ་གདམ་འཐུ་གྲུབ་ཡོད་པའི་ངོས་འཛིན་ལུ་ ན་བཟའ་ལི་ཝང་དང་བློན་པོའི་གོ་གནས་གནང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན།(pearson college website)
- སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ སྤྱི་ཟླ་ ༡༢ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༡༧ ལུ་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ ན་བཟའ་བུ་རས་དམརཔོ་གནང་སྟེ་ དྲག་ཤོས་ཀྱི་གོ་གནས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན།
- སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལུ་ བཀྲ་ཤིས་སྒང་རྫོང་ཁག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་སྡེའི་འཐུས་མི་སྦེ་བཙུག་འཐུ་གྲུབ་ཡོད་མི་ལུ་ ན་བཟའ་ཧོནམོ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན།
- སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༧ ལུ་ འབྲུག་གི་ཞི་གཡོག་ཆོས་རྒྱུགས་ནང་ལས་ཨང་དང་པ་ཐོན་ཡོདཔ་ཨིན།
- སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༡ ལུ་ ཀེ་ནེ་ཌ་རྒྱལ་སྤྱི་གོང་འཕེལ་ལས་སྡེ་ལས་ ཤེས་ཡོན་མཆོག་གྱུར་གྱི་སློབ་གཉེར་གྲོགས་རམ་བཞེས་ཡོདཔ་ཨིན།
དྲག་ཤོས་ཀྱིས་ཨིང་ལིཤ་ནང་དཔེ་དེབ་ལེ་ཤ་ར་བརྩམས་ཏེ་ཡོད་མི་ཚུ་ཡང་།
ཤེས་རིག་ལྷན་ཁག་ཁག་གི་དཔེ་སྐྲུན་འབད་དེ་ཡོད་མི་ པོ་ལི་ཏི་ ཀིང་ཤིབ་ ཨེན་ ཌེ་མོ་ཀེརེ་སི་ ཨ་ བ་ཡེའོ་གརཱ་ཕི་ ཨོཕོ་ བུ་ཊ་ནིསི་ ཨིསི་ཊེཊ་ (༢༠༠༩) Polity, Kingship and Democracy: a biography of Bhutanese State (2009)
ཌི་ཨེསི་བི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་པར་སྐྲུན་འབད་དེ་ཡོད་མི་ ཕལེ་ཡིང་ རོཀསི་ ཨིསི་པི་ཀིང་ ཨིསི་ཊེ་ཊསི་ རའེ་ཏིངསི་ ཨཱོན་ བུ་ཊ་ནིསི་ ཧིསི་ཊོ་རི་ མིཊ་ ཨེན་ ཀཱལ་ཅཱར་ (༢༠༠༤) Flying Rocks, Speaking Statues: Writings on Bhutanese History, Myth and Culture (2004)
ཇ་པཱན་ལུ་ དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་གཙུག་སྡེ་དང་ འབྲུག་ལུ་དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ་གིས་པར་སྐྲུན་འབད་ཡོད་མི་ ཅེན་ཇེསི་ ཨིན་ བུ་ཊ་ནིསི་ སོ་ཤའེལ་ ཨིསི་ཊག་ཅར་ ཨིམ་པེག་ ཨོཕོ་ ༥༠ ཡིརསི་ ཨོཕོ་ རི་ཕོའོམསི་(༡༩༥༢-༢༠༠༢) Changes in Bhutanese Social Structure: Impact of 50 years of Reforms (1952-2002)
དགེ་སློང་གསུམ་དར་བཀྲ་ཤིས་(༡༩༩༨) ཊཱནསི་ལེ་ཤཱན་ ཨོཕོ་ ༡༨ སེན་ཅུ་རི་ ཨོ་ཊོ་བ་ཡེའོ་གརཱ་ཕི་ཀཱལ་ པོ་ཡེམ་ ཕོརོམ་རྫོང་ཁ་ ཊུ་ ཨིང་ལིཤ་ (Gelong Sumdar Tashi(1998)Translation of 18th century autobiographical poem from Dzongkha to English) ཚུ་ཨིན་པས།
གཞན་ཡང་ དཔེ་དེབ་ཀྱིས་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་ནང་ རྩོམ་ཤོག་ལེ་ཤ་བྲིས་ཡོདཔ་དང་ འབྲུག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཁ་སྐད་ནང་ཡང་ དཔེ་དེབ་ཚུ་བྲིས་ཡོདཔ་ཨིན་པས།
དྲག་ཤོས་བསོད་ནམས་ཀུན་དགའ་མཆོག་དཔེ་དེབ་རྩོམ་སྒྲིགཔ་ཅིག་ཨིནམ་མ་ཚད་ འབྲུག་པའི་གློག་བརྙན་གྱི་འཁྲབ་རྩེདཔ་ཅིག་ཡང་ཨིན་པས། དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ལུ་ ཆང་ཧུབ་ཐེངས་གཅིག་གི་འཁྲུལ་སྣང་ཟེར་མི་གློག་བརྙན་ནང་ དགེ་སློང་སྦེ་བརྩེས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། དྲག་ཤོས་མཆོག་གིས་དཔེ་དེབ་མང་ཤོས་ར་ འབྲུག་པའི་རྒྱལ་རབས་དང་མི་སྡེ། སྲིད་དོན་དང་ལམ་སྲོལ་ཚུ་ལུ་གཙོ་བོར་བཟུང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།(2021)
དྲག་ཤོས་མཆོག་འབྲུག་གཞུང་སྐྱོང་དང་ཐབས་རིག་སྤེལ་ཁང་གི་འཐུས་མི་ཅིག་ཡང་ཨིན་པས།
ཁུངས་གཏུག།
[ཞུན་དག]- (n.d.). Retrieved from https://web.archive.org/web/20220405160549/https://www.nationalcouncil.bt/assets/uploads/files/CV-H.E%20Dr.%20Sonam%20Kinga.pdf
- college, p. (n.d.). Retrieved from https://web.archive.org/web/20231211105148/https://www.pearsoncollege.ca/alumnus-dasho-dr-sonam-kinga-awarded-red-scarf-by-his-majesty-the-king-of-bhutan/
- Kinga, S. (n.d.). Sonam Kinga. Retrieved from https://somkinga.wordpress.com/about/
- Kuenga, D. S. (2021). Wikipedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/wiki/Sonam_Kinga