མཆོད་རྟེན་སྐོར་ར།
མཆོད་རྟེན་སྐོར་ར།
༉ ཤར་ཕྱོགས་བཀྲིས་གཡང་རྩེ་རྫོང་ཁག་ གཡང་རྩེ་རྒེད་འོག་ གཡང་རྩེ་ཁྲོམ་གྱི་མཇུག་ལུ་ཁོ་ལོང་ཆུའི་སྦོ་ལོགས་ཁར་ ཆགས་ཏེ་ཡོད་པའི་ ཡོངས་གྲགས་ཅན་གྱི་གནས་བཟང་མཆོད་རྟེན་སྐོར་འདི་ རིགས་གསུམ་མགོན་པའི་བླ་རབས་གསུམ་པ་ ཞབས་དྲུང་གི་ཚ་བོ་བླམ་ངག་དབང་བལོ་གྲོས་ ཀྱིས་ དུས་རབས་ ༡༨ པའི་ནང་བཞེངས་གནང་ནུག། (སྐལ་བཟང་ཆོས་འཕེལ། 2022།) ཧེ་མ ད་ལྟོ་མཆོད་རྟེན་ཡོད་སའི་ས་གནས་དེ་ནང་བདུད་འཚུབས་ཅན་ཚུ་ཡོདཔ་ལས་ བཀྲིས་གཡང་རྩེའི་ལུང་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་དང་སེམས་ཅན་ཚུ་ལུ་ ཉིན་ནུབ་མེད་པར་གནོད་པ་བཀལ་ཏེ་ སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མནར་ཏེ་སྡོད་ནུག།དེ་འབདཝ་ལས་ གཡང་རྩེ་ཁོ་ལོང་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་གྱི་མི་སེར་ཚུ་གིས་སྐྱབས་ཞུ་སྟེ་ བླམ་ངག་དབང་བློ་གྲོས་ཀྱིས་ འདྲེ་སྲིན་ཁ་གནོན་འབད་ཞིནམ་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྟོན་པ་ཡུན་རིང་གནས་ཐབས་ལུ་དམིགས་ཏེ་ བལ་ཡུལ་བྱ་རུང་ཁ་ཤོར་ལས་དཔེ་ལེན་ཏེ་ རབ་བྱུང་ ༡༣ པ་སྤྱི་ལོ་ ༡༧༤༥ ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ལོ་ངོ་ ༡༢ ཀྱི་ནང་འཁོད་ནང་གི་རྟེན་དང་བཅས་པ་སྦེ་བཞེངས་གནང་ནུག། མཆོད་རྟེན་གྱི་རབ་གནས་དེ་ཡང་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་ ༡༢ པ་རྗེ་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་ཀྱིས་མཛད་གནང་ཡི་ཟེར་ཨིན་པས། སངས་རྒྱས་དོན་གྲུབ་། (༢༠༡༣།)
མཆོད་རྟེན་འདི་བཞེངས་པའི་སྐབས་ རྒྱུ་དང་སྟོབས་ཀྱི་ཞབས་ཏོག་ཞུ་མི་གཡང་རྩེ་ བཀྲིས་སྒང་ ཀུར་སྟོད་ གཞོང་སྒར་ གདུང་བསམ་དང་ ཚོན་རྟ་ཝང་ལས་དྭགས་པ་ལ་འོག་མཚོ་གསུམ་གྱི་མི་སེར་ཚུ་ཨིན་པས མཆོད་རྟེན་འདི་ནང་ ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་འདི་མོན་རྟ་ཝང་ལས་ རྒྱལ་པོའི་སྲསམོ་ཨ་ཞེ་མཆོད་རྟེན་བཟང་མོ་ཟེར་མི་ འཇིག་རྟེན་གྱི་དྲི་མས་གོས་པ་མེད་མི་ཅིག་ གནས་དེ་ནང་གི་འདྲེ་སྲིན་གྱི་ཁ་གནོན་དང་ འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཚུ་གི་དོན་མཛད་ནི་གི་དོན་ལུ་ ནང་རྟེན་སྦེ་བཙུགས་པའི་ལོ་རྒྱུས་འདུག། (ཚེ་རིང་དྲེན་དཀར། ༢༠༢༠།) ད་རེས་ནང་པ་ མཆོད་རྟེན་གྱི་ལྟག་ལུ་སྤང་ཐང་ནང་ཡོད་མི་མཆོད་རྟེན་གྱི་ཏོག་འདི་ རིགས་གསུམ་དགོན་པའི་བླ་རབས་དྲུག་པ་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་པོའི་སྐབས་ མཆོད་རྟེན་གུར་ད་ལྟོ་ཡོད་མི་ཆུ་ཟངས་ཀྱི་གསེར་ཏོག་འདི་བཀལ་ནི་འབདཝ་ད་ ཧེ་མའི་རྡོ་རང་བྱོན་གྱི་ཏོག་དེ་ཕབ་ནིའི་ཐབས་ཤེས་མ་མཐོང་པར་ཐུགས་དོག་སྟེ་བཞུགས་སྐབས་ ནུབ་གཅིག་འབདཝ་ད་ མཁའ་འགྲོམ་ཚུ་གིས་ས་ཁར་ཕབ་བཞག་བཞགཔ་ཨིན་ཟེར་རྒན་རབས་ཚུ་གིས་ལོ་རྒྱུས་བཤད་མི་འདི་ཨིན་པས།
མཆོད་རྟེན་གྱི་རིང་ཚད་དེ་ཡར་མར་གཞུ་དོམ་ ༢༢ དང་ ཕར་ཚུར་གྱི་རྒྱ་ཆེ་ཆུང་འདི་འབད་བ་ཅིན་གཞུ་དོམ་ ༡༡ ཡོདཔ་ཨིན་པས། མཆོད་རྟེན་གཙོ་བོ་གི་མཐའ་འཁོར་ལུ་བདེ་གཤེགས་མཆོད་རྟེན་བརྒྱད་དང་ མ་ཎི་ལག་འཁོར་ཚུ་བཙུགས་ཏེ་ག་ནི་བ་འཇའ་ཆི་ཆི་སྦེ་བཞེངས་ཏེ་འདུག།་ འགོ་དང་པ་ བླ་མ་ངག་དབང་བློ་གྲོས་ཀྱིས་བཀའ་གནངམ་བཞིན་དུ་ བཀྲ་ཤིས་གཡང་རྩེ་རྫོང་དཔོན་དགེ་འདུན་པ་ཟེར་མི་གིས་ ཁས་བླངས་མཛད་དེ་བཞེངས་པའི་ཤུལ་ལུ་ རིགས་དགོན་བླ་མ་གིས་འགོ་འདྲེན་ཐོག་ལུ་ གཞུང་དང་དད་པ་ཅན་གྱི་སྦྱིན་བདག་ཚུ་གིས་མཉམས་བཅོས་ཚུ་འབད་བཞིན་ཡོད་པའི་ཁར་ ལྷག་པར་དུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༨ ལུ་ རྫོང་ཁག་གིས་འཆར་དངུལ་ཐོག་ལས་གཞུང་གིས་ལེགས་བསྒྱུར་མཛད་གནང་ནུག། སངས་རྒྱས་དོན་གྲུབ། (༢༠༡༣ །)
ད་རེས་ནངས་པ་མཆོད་རྟེན་དེ་ཁར་ དུས་ཆེན་ཁག་གཉིས་བརྩི་སྲུང་ཞུ་སྲོལ་དང་། དེ་ཡང་ དང་པ་རང་ཟླ་ ༡ པའི་ཚེས་ ༡༥ ལུ་ཧེ་མ་རྟ་ཝང་ལས་ཨ་ཞེ་མཆོད་རྟེན་བཟང་མོ་ མཆོད་རྟེན་གྱི་བུམ་པར་ཐིམ་པའི་རྗེས་དྲན་ལུ་ ༡༥ བསྐོར་ར་ཟེར་མང་ཆེ་ཤོས་མོན་རྟ་ཝང་གི་མི་ཚུ་འཛོམས་ཏེ་ དུས་ཆེན་བརྩི་སྲུང་ཞུ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། གཉིས་པ་འདི་ རང་ཟླ་ ༡ པའི་ཚེས་ ༣༠ ལུ་ བླམ་ངག་དབང་བློ་གྲོས་དང་རྗེ་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་གཉིས་ཀྱིས་ མཆོད་རྟེན་བྱ་རུང་ཁ་ཤོར་གཉིས་པ་བཞེངས་ཏེ་ རབ་གནས་མཛད་པའི་ཉིནམ་རྗེས་སུ་དྲན་ནིའི་དོན་ལུ་ གཙོ་བོ་ང་བཅས་འབྲུགཔ་ཚུ་གིས་གནམ་སྒང་བསྐོར་ར་ཟེར་ དུས་ཆེན་ཁྱད་པར་ཅན་སྦེ་བརྩི་སྲུང་ཞུ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། གཞན་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ལས་འགོ་བཙུགསཏེ་ གཡང་རྩེ་རྫོང་ཁག་གི་གཞུང་གཡོགཔ་དང་ མི་སེར་ དེ་ལས་ཚོང་པ་ཚུ་བསྡོམས་ཏེ་ ལོ་བསྟར་རང་ཟླ་ ༡ པའི་ནང་སྐྱབས་རྗེ་རྗེ་མཁན་རིན་པོ་ཆེ་གིས་དབུ་བཞུགས་ཐོག་ རབ་སྡེ་གྲ་ཚང་དང་རིགས་གསུམ་མགོན་པའི་དགོན་སྡེའི་གྲྭ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་གཞི་བཙུགས་འབད་དེ་ ལོ་ཨ་རྟ་ར་གནང་སྲོལ་འདུག།
མཆོད་རྟེན་འདི་ བལ་པོའི་མཆོད་རྟེན་བྱ་རུང་ཁ་ཤོར་དང་དབྱེ་བ་མེདཔ་ལས་ སྨོན་ལམ་གང་བཏབ་ཐེབས་ཟེར་རྒྱལ་བ་གོང་མ་ཚུ་གིས་གསུངས་ཡོདཔ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ ད་རེས་ནངས་པ་ ས་གནས་མཐའ་དབུས་མེད་པའི་མི་སེར་ཚུ་གིས་ དད་པ་སྦོམ་བསྐྱེད་དེ་ ས་ཐག་རིང་ས་ག་དེམ་ཅིག་ལས་ཨིན་རུང་ མཐོང་གྲོལ་མཆོད་རྟེན་ཆེན་མོ་འདི་ མཇལ་ཏེ་སྐོར་ར་རྐྱབ་པར་འོང་མི་ཡོདཔ་ཨིན།
རྒྱབ་རྟེན་དཔེ་ཆ།
སངས་རྒྱས་དོན་གྲུབ། (༢༠༡༣) གནས་ཡིག་ཀུན་ཕན་ལམ་སྟོན། སྲོལ་འཛིན་ལས་ཁུངས། ཀྲི་ཨེན་དཔར་སྐུན་ཁང་། ཐིམ་ཕུག།
Chophel, K. (n.d). A Brief History of Rigsum Goenpo and Choeten Kora at Trashiyangtse.